Czym jest wycena porównawcza (mnożnikowa)?
Wycena porównawcza (mnożnikowa), nazywana również wyceną relatywną, to metoda szacowania wartości przedsiębiorstwa poprzez porównanie go z innymi, podobnymi firmami. Podstawą tej metody jest założenie, że spółki działające w tej samej branży, o zbliżonych cechach, powinny być wyceniane na podobnych poziomach w stosunku do swoich wyników finansowych. Wykorzystuje się do tego tak zwane mnożniki, czyli wskaźniki zestawiające cenę rynkową firmy z określonymi danymi z jej sprawozdania finansowego.
Wybór odpowiednich mnożników
Kluczowym elementem poprawnej wyceny porównawczej jest dobór odpowiednich mnożników. Najpopularniejsze z nich to: cena/zysk (P/E), cena/przychód (P/S), cena/wartość księgowa (P/B) oraz cena/EBITDA. Wybór konkretnego mnożnika zależy od specyfiki branży, cyklu życia firmy oraz dostępności danych. Na przykład, dla firm o stabilnych zyskach często stosuje się mnożnik P/E, podczas gdy dla spółek w fazie wzrostu, które jeszcze nie generują zysków, bardziej adekwatny może być mnożnik P/S.
Identyfikacja spółek porównywalnych
Po wyborze mnożników, kolejnym krokiem jest identyfikacja spółek porównywalnych. Należy szukać firm działających w tej samej branży, o podobnej wielkości, modelu biznesowym, profilu ryzyka i perspektywach wzrostu. Im bardziej zbliżone są te firmy, tym bardziej wiarygodna będzie wycena. Należy jednak pamiętać, że znalezienie idealnie porównywalnych spółek jest rzadko możliwe, dlatego należy dokonać pewnych korekt i uwzględnić różnice między firmami.
Obliczanie i stosowanie mnożników
Po znalezieniu spółek porównywalnych, oblicza się dla nich wartości wybranych mnożników. Następnie, oblicza się średnią lub medianę dla danego mnożnika. Otrzymaną wartość mnożnika stosuje się do odpowiednich danych finansowych wycenianej firmy, aby oszacować jej wartość. Na przykład, jeśli średni mnożnik P/E dla spółek porównywalnych wynosi 15, a zysk na akcję wycenianej firmy wynosi 2 zł, to szacunkowa cena akcji tej firmy wynosi 30 zł.
Zalety i ograniczenia metody mnożnikowej
Wycena porównawcza (mnożnikowa) ma wiele zalet. Jest stosunkowo prosta w zastosowaniu, opiera się na danych rynkowych i dostarcza szybki punkt odniesienia dla wartości firmy. Umożliwia również porównanie firmy z konkurencją i identyfikację potencjalnych niedowartościowań lub przeszacowań. Jednak metoda ta ma również pewne ograniczenia. Opiera się na założeniu, że spółki porównywalne są podobne pod każdym względem, co rzadko jest prawdą. Ponadto, wyniki wyceny zależą od wyboru mnożników i spółek porównywalnych, co może prowadzić do subiektywności.
Korekty i uwzględnienie specyfiki firmy
Aby zwiększyć wiarygodność wyceny, należy dokonać korekt i uwzględnić specyfikę wycenianej firmy. Można to zrobić poprzez dostosowanie wartości mnożników lub poprzez zastosowanie wag, które odzwierciedlają relatywną wagę poszczególnych czynników wpływających na wartość firmy. Należy również uwzględnić czynniki, takie jak jakość zarządzania, pozycja konkurencyjna, ryzyko branżowe oraz perspektywy wzrostu.
Uzupełnienie innymi metodami wyceny
Ważne jest, aby pamiętać, że wycena porównawcza (mnożnikowa) nie powinna być jedyną stosowaną metodą wyceny. Powinna być uzupełniona innymi metodami, takimi jak zdyskontowane przepływy pieniężne (DCF) lub wycena majątkowa. Porównanie wyników uzyskanych różnymi metodami pozwala na uzyskanie bardziej kompleksowego i wiarygodnego obrazu wartości firmy. Pozwala to na zniwelowanie wad poszczególnych podejść i zwiększenie pewności co do prawidłowości oszacowania wartości.
